Kurdish leaders, including Mohammad Khan Ardalan (third from right)

Ardalan vassaldom was established in an area encompassing present day Iranian province of Kordestan from medieval period up to mid 19th century. Ardalan is also the name of the ruling family of that vassaldom. Their center was in the city of Sanandaj (or Sanandaj or Senna). Ardalan was mainly composed of the Kurdish tribe of Ardalan of present day north-western Iran, now dispersed in and around the city of Sanandaj. The ruling family of this tribe claimed descent from Medes.

-Kurdish village South of Van Lake region Bitlis Photo Balsan-

Kurdish costumes, 1873

Description=Kurdish costumes, 1873. First man from Mesopotamia, second man from Mardin, third man from Diyarbekir. From Les Costumes Populaires De La Turquie, 1873, taken by French photographer Pascal Sebah at the universal exposition in V)

Conference of San Remo

Italy [1920]     britannica

Main

(April 19–26, 1920), international meeting convened at San Remo, on the Italian Riviera, to decide the future of the former territories of the Ottoman Turkish Empire, one of the defeated Central Powers in World War I; it was attended by theprime ministers of Great Britain,France, and Italy, and representatives of Japan, Greece, and Belgium.

The conference approved the final framework of a peace treaty with Turkey which was later signed at Sèvres, on Aug. 10, 1920. The Treaty of Sèvres abolished the Ottoman Empire, obliged Turkey to renounce all rights over Arab Asia and North Africa, and provided for an independent Armenia, for an autonomous Kurdistan, and for a Greek presence in eastern Thrace and on the Anatolian west coast, as well as Greek control over the Aegean islands commanding the Dardanelles. Rejected by the new Turkish nationalist regime, the Treaty of Sèvres was replaced in 1923 by the Treaty of Lausanne, which voided previous Allied demands for Kurdish autonomy and Armenian independence but did otherwise recognize Turkey’s current boundaries.

During the Conference of San Remo, two “A” mandates were created out of the old Ottoman province of Syria: the northern half (Syria and Lebanon) was mandated to France, the southern half (Palestine) to Great Britain. The province of Mesopotamia (Iraq) was also mandated to Great Britain. Under the terms of an “A” mandate the individual countries were deemed independent but subject to a mandatory power until they reached political maturity. When King Fayṣal of Damascus opposed the French mandate over Syria, he was expelled by the French Army.

An Anglo-French oil agreement was also concluded at the San Remo conference (April 24–25), providing France with a 25 percent share of Iraqi oil and favourable oil transport terms and stipulating in return the inclusion of Mosul in the British mandate of Iraq.

The conference also dealt with Franco-German tensions in the Ruhr Valley relating to the terms of the Versailles treaty; it refused to allow Germany to increase the size of its army.

Mahābād   مه هاباد

Iranalso spelled Mehābād, formerly Sāūjbūlāgh, or Savojbolāgh,

Main    

city, northwestern Iran. The city lies south of Lake Urmia in a fertile, narrow valley at an elevation of 4,272 feet (1,302 metres). There are a number of unexcavated tells, or mounds, on the plain of Mahābād in this part of the Azerbaijan region. The region was the centre of the Mannaeans, who flourished in the early 1st millennium bc. The city is now mostly populated by Kurds. The area has been the scene of repeated political strife in modern times. Shortly after World War II, the short-lived Republic of Mahābād, with a Soviet-backed puppet government, was declared by the Kurds; the republic was overthrown when Iranian troops were sent there in 1946.

britannica

Treaty of Sèvres

(Aug. 10, 1920), post-World War I pact between the victorious Allied powers and representatives of the government of Ottoman Turkey. The treaty abolished the Ottoman Empire and obliged Turkey to renounce all rights over Arab Asia andNorth Africa. The pact also provided for an independent Armenia, for an autonomous Kurdistan, and for a Greek presence in eastern Thrace and on the Anatolian west coast, as well as Greek control over the Aegean islands commanding the Dardanelles. Rejected by the new Turkish nationalist regime, the Treaty of Sèvres was replaced by the Treaty of Lausannein 1923.

Britannica Encyclopedia

Kurdistan

A Kurdistan region was scheduled to have a referendum to decide its fate, which, according to Section III Articles 62–64, was to include the Mosul Province.

There was no general agreement among Kurds on what its borders should be, due to the disparity between the areas of Kurdish settlement and the political and administrative boundaries of the region.^[12] The outlines of a "Kurdistan" as an entity were proposed in 1919 by Şerif Pasha, who represented the Society for the Ascension of Kurdistan (Kürdistan Teali Cemiyeti) at theParis Peace Conference. He defined the region's boundaries as follows:

"The frontiers of Turkish Kurdistan, from an ethnographical point of view, begin in the north at Ziven, on the Caucasian frontier, and continue westwards to Erzurum, Erzincan, Kemah,Arapgir, Besni and Divick (Divrik?) ; in the south they follow the line from Harran, the Sinjihar Hills, Tel Asfar, Erbil, Süleymaniye, Akk-el-man, Sinne; in the east, Ravandiz, Başkale,Vezirkale, that is to say the frontier of Persia as far as Mount Ararat."^[13]

This caused controversy among other Kurdish nationalists, as it excluded the Van region (possibly as a sop to Armenian claims to that region). Emin Ali Bedirhan proposed an alternative map which included Van and an outlet to the sea via Turkey's present Hatay Province.^[14] Amid a joint declaration by Kurdish and Armenian delegations, Kurdish claims on Erzurum vilayetand Sassoun (Sason) were dropped but arguments for sovereignty over Ağrı and Muş remained.^[15]

Neither of these proposals was endorsed by the treaty of Sèvres, which outlined a truncated Kurdistan located on what is now Turkish territory (leaving out the Kurds of Iran, British-controlled Iraq and French-controlled Syria. However, even that plan was never implemented as the Treaty of Sèvres was replaced by the Treaty of Lausanne. The current Iraq-Turkey border was agreed in July 1926.

wikipedia

ایدئولوژی آلمانی--فردریش انگلس

ما این زحمت را به خود نخواهیم داد که به فیلسوفان خردمندمان توضیح دهیم که «رهایی» «انسان» با فرو کاستن فلسفه ، الهیات، جوهر و جز آن ها به «خودآگاهی» و با رهایی «انسان» از سلطه ی این عبارات - که هرگز او را از اسارت بازنداشته است - حتی گامی هم به پیش نمی رود. و نیز به آنان توضیح نخواهیم داد که نیل به رهایی واقعی فقط در جهان واقعی و با وسایل واقعی امکان پذیر است، که بردگی بدون دست یابی به ماشین بخار و دستگاه نخریسی ملغا نمی شود، که سرواژ [ارباب - رعیتی] را بدون کشاورزی اصلاح شده نمی توان از میان برداشت و به طور کلی، مردم تا زمانی که قادر نباشند خوراک،  پوشاک و سرپناه کافی - به لحاظ کمی و کیفی - به دست آورند، رها نتوانند شد. «رهایی» کنشی تاریخی است نه ذهنی، و با وجود شرایط تاریخی مناسب، [یعنی] در مرحله ای از صنعت، تجارت و کشاورزی فراهم می گردد.

FRIEDRICH ENGELS * 28.11.1820 in (Wuppertal-) Barmen, † 5.8.1895 in London Friedrich Engels war das älteste von neun Kindern des wohlhabenden Barmer Textilfabrikanten Friedrich Engels sen. und dessen Ehefrau Elisabeth Franziska Mauritia, geb. van Haar, und wuchs in der pietistischen Tradition einer altein-gesessenen Textildynastie auf. Engels besuchte die Städtische Schule und das Gymnasium in Elberfeld, das er als Siebzehnjähriger - kurz vor dem Abitur - verließ, um eine kaufmännische Ausbildung in Bremen zu absolvieren. Der aufgeweckte, literarisch interessierte und musisch begabte junge Mann begann bereits in diesen Jahren eine schriftstellerische und - teilweise unter dem Pseudonym Friedrich Oswald - auch eine journalistische Tätigkeit. Nach der kaufmännischen Lehre in Bremen absolvierte er 1841/42 seinen Militärdienst in Berlin. Hier besuchte er Vorlesungen zur Philosophie und näherte sich dem Kreis der Junghegelianer sowie der materialistischen Theorie Ludwig Feuerbachs an. In der Broschüre Schelling und die Offenbarung (1842) griff er den "rückständigen Idealismus" des Philosophen an und kritisierte den Konservatismus der hegelschen Rechtsphilosophie.  Von 1842 bis 1844 hielt sich Engels in England auf. Er arbeitete in der Baumwollfabrik seines Vaters in Manchester und kam dort eng mit der Arbeitswelt in Kontakt. Die allgegenwärtige Armut in England verarbeitete er in einer frühen Studie über Die Lage der arbeitenden Klasse in England (1845). Engels nahm in dieser Zeit auch Beziehungen mit der politisch-sozialen Bewegung der Chartistenauf und schrieb für den "Northern Star" (Organ der englischen Chartisten) und andere Medien. In Paris traf er 1844 Karl Marx. Diese Begegnung entwickelte sich zu einer lebens-langen produktiven Freundschaft und Zusammenarbeit. So verfasste Engels Beiträge für die Deutsch-Französischen Jahrbücher, die Marx in Paris publizierte. Gemeinsame Werke aus dieser Zeit sind Die heilige Familie (1845) und Die deutsche Ideologie (1845), worin sich beide kritisch mit der deutschen Philosophie vor dem Hintergrund des Materialismus auseinandersetzen. Erste, kommunistisch orientierte Versammlungen in Deutschland fanden 1845 in Wuppertal Elberfeld unter Beteiligung von Engels statt. Nach Marx' Ausweisung aus Frankreich gründeten beide 1846 in Brüssel das Kommunistische Korrespondenz-Komitee mit der Absicht, führende Sozialisten aus verschiedenen Teilen Europas zu verbinden. 1847 trat Engels in London dem Bund der Gerechten bei, aus dem sich noch im selben Jahr der Bund der Kommunistenentwickelte, für den Karl Marx zusammen mit Friedrich Engels 1848 das Manifestder kommunistischen Partei verfasste. Mit diesem Programm und revolutionären Aufruf formulierten sie gleichsam die Grundlage der materialistischen Geschichts- und Gesellschaftstheorie des Marxismus.  Während der Revolution von 1848/49 nahm Friedrich Engels aktiv an den Kämpfen in seiner Heimatstadt Elberfeld und Barmen teil. Engels war zeitweilig sogar alsBarrikadeninspekteur in Elberfeld eingesetzt. Nach der Niederlage floh er in die Pfalz und unterstützte die revolutionären Freischaren in Baden und der Pfalz. Gemeinsam mit Karl Marx gab er zu dieser Zeit die Neue Rheinische Zeitungheraus, in der er auch über die Vorgänge der Revolutionsjahre 1848/49kontinuierlich berichtete. Nach dem Scheitern des Pfälzer Aufstands emigrierte er nach England, wo er ab 1850 die väterliche Fabrik in Manchester verwaltete. 1850 veröffentlichte er die Schrift Der deutsche Bauernkrieg. Fast zwei Jahrzehnte lang trat nun aber seine unternehmerische Tätigkeit in den Vordergrund, was ihn in die Lage versetzte, Karl Marx finanziell zu unterstützen. Im Jahr 1869 verließ er das väterliche Unternehmen und übernahm den Posten des Sekretärs im Generalrat der 1. Internationale. Erst jetzt konnte er sich ganz auf seine organisatorische, publizistische und wissenschaftliche Arbeit konzentrieren. Nach dem Tod von Marx avancierte er zum geistigen Haupt des internationalen Sozialismus und trug mit seiner Tätigkeit maßgeblich zur Ausbildung und Popularität des Marxismus bei. So veröffentlichte er beispielsweiseDialektik der Natur (1871), Herrn Eugen Dührings Umwälzung der Wissenschaft(1878), Die Entwicklung des Sozialismus von der Utopie zur Wissenschaft (1882),Der Ursprung der Familie, des Privateigentums und des Staates (1884), Ludwig Feuerbach und der Ausgang der klassischen deutschen Philosophie (1886). Aus dem Nachlass von Karl Marx gab er den zweiten und dritten Band des Kapital (1885, 1894) heraus, die er selbst auf der Grundlage von Notizen und Manuskripten bearbeitet hatte. Darüber hinaus beschäftigte er sich mit Mathematik, Militärgeschichte, Sprachen, Naturwissenschaften und Anthropologie.

خه‌لیلی سه‌ددیقی/هونه ر مه ندی مه هابادی 1930/1970

دکترين اسلام در مورد زنان

پژوهش پارسا

 آنچه در اين مقاله مد نظر مي باشد آشكار سازي خوي بربريت اسلام در رفتار وحشيانه با زنان است.

١ - ابتدا بحث را با خود حضرت محمد بنيانگذار اين آيين جعلي شروع مي آنيم. محمد با خديجه که١۵ سال از او

بزرگتر بود ازدواج کرد.در آن زمان محمد فقط ٢۵ سال داشت.او سومين شوهر خديجه بود وقتي که خديجه با محمد

ازدواج کرد يك بيوه بود. پس از اين ازدواج محمد از يك زندگي تجملي لذت برد.

ازدواج محمد با کارفرماي خود نشانگر ميل محمد به يك زندگي اشرافي است.که در اين زندگي اشرافي حتي رنج

يك روز کار را بر خود متحمل نكند.

٢ - خديجه در زماني که محمد ۴٩ سال داشت از دنيا رفت. بين سنين ۴٩ تا ۶٣ سالگي محمد حداقل ١١ بار

ازدواج آرد.. اين مطلب به خوبي نشان مي دهد که برخورد او با کانون ازدواج چگونه بوده است. براي او زنان

چيزي جز وسيله اي براي ارضاء نياز هاي شهواني او نبوده اند. ازدواج با ١١ زن نشانگر اشتهاي سيري ناپذير او

به مسائل جنسي است.

٣ - همسر مورد علاقهُ او عايشه بود که در آن زمان تنها ۶ سال داشت. ازدواج محمد با يك دختر ۶ ساله آشكارا

نشان مي دهد که محمد نه تنها يك زن باز بود بلكه بچه باز هم بود.

۴ - پسر خواندهُ محمد زيد با زينب دختر جهش ازدواج کرده بود. اما محمد روزي او را در لباس منزل ديد . زيبايي

زينب به ناگاه محمد را منقلب ساخت .و به او تمايل پيدا کرد.. زيد اين بردهُ آزاد شدهُ خدمتگذار به خوبي موقعيت را

دريافت. و بدون تامل به خاطر عشق به اين باني خير همسر خود را به او تقديم کرد.

محمد به حرمسراي خود قانع نبود و با عروس خود نيز ازدواج کرد. پسر خوانده اش که يك دنباله رو مخلص پيامبر

بود از طلاق دادن همسرش خشنود بود. چه پدر شوهر گرانقدري !! يك مدل براي همهُ پدر شوهرهاي دنيا!!!!

محمد هر چه را که به آن مبادرت مي ورزيد موعظه مي کرد. اين موعظه ها توسط آيه ها و احاديث زير تاآيد مي

شود.

بياناتي از قرآن دربارهُ زنان:

سورهُ بقره آيه ٢٣ : زنان شما کشتزار شمايند. هر زمان و به هر طريق که خواستيد به کشتزار خود نزديك شويد. در

اينجا مي توانيد ببينيد که اسلام چه نيكو با زنان رفتار مي کند. زنان به عنوان کشتزاري معرفي مي شوند که به

وسيلهُ مردان کاشته مي شوند. چه افتخاريست براي يك زن مسلمان!

سورهُ نساء آيه ٣۴ : مردان را بر زنان حق تسلط و نگهباني است. به واسطهُ آن برتري که خدا بعضي را بر بعضي

مقرر داشته است. و هم به واسطهُ آن که مردان بايد از مال خود به زنان نفقه بدهند. پس زنان شايسته و مطيع آنهايند

که در غيبت حافظ حقوق شوهرانشان باشند. و آنچه را خدا به حفظ آن امر فرموده نگه دارند. و زناني که از مخالفت

آنان بيمناکيد ‘ ابتدا آنها را موعظه کنيد اگر مطيع نشدند از خوابگاه آنها دوري کنيد. باز مطيع نشدند به زدن آنها را

تنبيه کنيد. چنانچه اطاعت کردند ديگر هيچگونه ستم بر آنها روا نداريد. همانا خدا بزرگوار و عظيم الشان است.

اولين نكته اي که در اينجا حائز اهميت است اين است که قرآن آشكارا مي گويد مردان برتر از زنان هستند. دوم

اينكه اسلام به مردان آموزش مي دهد که زنان را با رفتار وحشيانه و ارعاب کنترل کنند.

سورهُ نسا آيه ١۵ : زناني آه عمل ناشايست انجام دهند ۴ شاهد مسلمان بر آنها بخواهيد. چنانچه شهادت دادند آنها را

در خانه نگه داريد تا زمان مرگشان فرا رسد.

سورهُ نسا آيه ١۶ : اگر در ميان شما دو مرد مبادرت به عمل زشتي کردند. هر دو را مجازات کنيد. اگر توبه کردند

آنها را به حال خود واگذاريد.

همانطور که مي بينيد هر گونه خلاف جنسي زنان مجازات مرگ به دنبال دارد. اما انحراف مردان از طرف خدا

قابل بخشش است.

سورهُ نور آيه ۶ : آنان که به زنان خود نسبت زنا بدهند و بر اين ادعا جز خود شاهدي نداشته باشند چهار بار سوگند

بخورند

در اينجا مي بينيد که يك مرد مي تواند به راحتي به زنش تهمت بزند و طبيعتا" او را به مرگ محكوم کند و فقط

کافيست آه ۴ مرتبه شهادت ياد کند آه گفتار او صحيح است. اما از طرف ديگر زنان چنين حقي را در اسلام

ندارند.

بياناتي از حديث تيرمزي و ديگران:

١ - اگر زني مرتكب عمل زشتي بشود شوهرش حق دارد او را کتك بزند. اما نبايد استخوان او را بشكند. زن نبايد

کسي را که شوهرش دوست نمي دارد به منزل راه دهد. ولي حق دارد که از شوهرش انتظار نفقه داشته باشد. (ت.

ر.ص ۴٣٩ (

٢ - براي زن ممنوع است که در زمانيكه آرايش کرده يا لباس نيكو پوشيده کسي غير از شوهرش او را ببيند.

(ت.ر.ص ۴٣٠ (

٣ - اگر زني به مسافرتي برود که سه روز يا بيشتر به طول کشد‘ ايمانش زايل مي شود. جز اينكه شوهر يا پدر يا

پسرش در اين سفر او را همراهي کنند.

۴ - يك زن بايد خود را حتي در حضور پدر شوهر ‘ برادر و ديگر ذکور بپوشاند. (ت. ر ص ۴٣٢ (

۵ - براي يك زن ممنوع است که بدون اجازهُ شوهر پولي را صرف افراد نيارمند بكند يا براي دوستانش ميهماني

بگيرد (ت.ر.ص ٢۵۶ (

۶ - يك زن نبايد بدون اجازهُ شوهرش نماز اضافي (نافله) بخواند يا اينكه روزه بگيرد (به جز ماه رمضان)

٧ - اگر سجده به غير از خدا قانوني بود زنان بايستي بر شوهرانشان سجده کنند.

٨ - اگر مردي نياز جنسي داشت زن بايد فورا" خواستهُ او را اجابت کند اگر چه در حال پختن نان در آوره باشد.

(ت.ر.ص ۴٢٨ (

٩ - ازدواج زن با يك مرد قائم به ذات نيست بلكه اختياري است. اين به اين معني است که اگر پدر شوهر به

شوهرش گفت زنت را طلاق بده بايد حرفش را گوش کند.

١٠ - اگر زني در خواست طلاق کند بدون اينكه دليل عادلانه اي داشته باشد‘ به بهشت وارد نخواهد شد.(ت.

ر.ص ۴۴٠ ( برعكس مردان مي توانند هر وقت بخواهند زنشان را طلاق بدهند.

١١ - اکثر زنان به جهنم خواهند رفت (مسلمان .ص ١۴٣ (

١٢ - اگر مردي همسرش را به بستر بطلبد و او امتناع کند مورد لعن و نفرين فرشتگان قرار خواهد گرفت. و دقيقا"

همين امر براي زناني که شوهر را در بستر تنها بگذارند به وقوع خواهد پيوست.(بخاري . ص ٩٣ (

١٣ زناني که از شوهرانشان قدرداني نمي کنند در وسط جهنم خواهند بود. اگر زني به شوهرش بگويد من هرگز

چيز خوبي از تو نديدم ناسپاسي است(بخاري. ص ٩۶ (

به چند طريق است که زن مالكيت بر جسم خود ندارد. حتي شيري که در سينه هاي او جاري است به شوهرش تعلق

دارد. او حتي مجاز نيست که تنظيم خانواده را رعايت کند( بخاري .ص ٢٧ (

بياناتي از کتاب حديث صحيح مسلمان:

فصل ۵۴٠ : پيامبر گفت زني را ديد که به شكل شيطان در رفت و آمد بود. و مجذوبش شد. او به پيش همسرش

زينب رفت و در حاليكه چرمي را دباغي ميكرد با او آميزش کرد. و آنچه در قلبش بود بيرون ريخت.

فصل ۵۵٨ : پيامبر گفت اگر مردي زنش را به بستر بطلبد و ا و نياييد ‘ و شوهر شب را به صبح رساند در حاليكه

از او عصباني است ‘ فرشتگان تا صبح او را لعنت فرستند. آنكه در آسمان هاست از او ناراضي است تا زمانيكه

شوهرش از او راضي شود.

فصل ۵٧۶ : پيامبر گفت زن از يك دنده خلق شده است و به هيچ طريقي براي تو راست نخواهد شد.

انور شيخ نويسندهُ کتاب اسلام يك جنبش ملي عرب‘ مي گويد. به نظر مي رسد که دکترين اسلام در مورد زنان اين

است که زنان از پايه نا بكارند و مردان بايد دائم آنها را تحت نظر بگيرند. آنها نبايد هرگز به حال خود وا گذاشته

شوند.

در حقيقت در حديث ديگري موقعيت زنان را بي پرده چنين بيان مي دارد . " من مصيبتي مضرتر از زنان براي

مردان به جا نگذاشتم"

فصل ۶١٩ : فروش سگ و گربه (به جز اينكه سگ براي آار باشد)و امرار معاش توسط فاحشه ها ( به جز غير

مسلمانان) ممنوع مي باشد.

اين حديث مهاجمين مسلمان را تشويق مي کند تا زنان غير مسلمان را براي لذت جويي خود به فاحشه تبديل کنند.

چون فاحشگي غير مسلمانان ممنوع نشده است. در طول تاريخ از اين مثالها به فراواني مي بينيم.

فصل ١١۴ : پيامبر گفت اکثر جمعيت جهنم را زنان تشكيل مي دهند. از ديد اسلام خوي اکثر زنان شيطاني است و

جايگاه آنان جهنم است.

مالك ٣۶٢ : ١٢٢١ : ابن فهد گفت: " من چند کنيز دارم که از زنانم بهتر هستند . ولي دوست ندارم آنها حامله بشوند.

آيا مي توانم موقع انزال خود را عقب بكشم." حجاج گفت " آنها مزرعه هاي تو هستند اگر دوست داري آنها را

آبياري کن و اگر دوست نداري آنها را خشك نگه دار"

سه حديث بعدي در ارتباط با يكديگرند

مالك ٣۶۴ : ١٢٣۴ : اگر زني به آودآي شير دهد او مادر رضاعي طفل مي شود و شوهرش پدر رضاعي او. اگر

مردي دو زن داشته باشد و يكي از آنها به دختري شير دهد و ديگري به پسري‘ اين پسر و دختر نمي توانند با

يكديگر ازدواج کنند چون پدر رضاعي آنها يكي است.

حديث بعدي متضاد حديث قبلي است.

مالك ٣۶۴ : ١٢٣٩ : قانون خويشاوندي رضاعي فقط در مورد کودکان زير دو سال کاربرد دارد. اما مرد به بلوغ

رسيده که از شير زني تغذيه کرده شامل اين ارتباط رضاعي نمي شود

حديث بعدي را با دقت بخوانيد

مردي از عمر پرسيد: زنم سر خود به کنيزي که با او هم خانه بودم از شير خود خورانده. حالا نسبت من به اين

کنيز چگونه است؟

عمر گفت زنت را تنبيه کن و به طرف کنيزت برو

چه چيز بيشتري در بارهُ اين آيه هاي طلايي قرآن و احاديث روشن که هدايتگر مسلمانان حقيقي است بگويم؟

غزالي متفكر معروف اسلامي ١٨ درد و رنج براي زنان در اسلام بر مي شمرد که مسبب آنها نافرماني حوا در

بهشت مي باشد. اين ليست آشكارا موقعيت زنان را در اسلام نشان مي دهد. و همچنين نشان مي دهد که  سنت

هاي اجتماعي در دين اسلام چقدر عقب افتاده هستند. در اينجا اسلام تا آنجا پيش مي رود که حتي حاملگي و درد

زايمان را مجازاتي از طرف خدا بر مي شمارد. آيا اينچنين است خداوند رحمان و رحيم؟

اين ١٨ مجازات عبارتند از:

١ - عادت ماهانه

٢ - زايمان

٣ - جدايي از پدر و مادر و ازدواج با يك غريبه

۴ - حاملگي

۵ - نداشتن اختيار خود

۶ - بهره مندي از ميراث کمتر

٧ - نداشتن حق طلاق و قادر به طلاق نبودن

٨ - اينكه مردان مجازند تا ۴ زن اختيار کنند اما زنان تنها مي توانند يك شوهر داشته باشند

٩ - اينكه بايد در خانه محصور باشند

١٠ - اين حقيقت که بايد در بيرون از خانه سرهايشان را بپوشانند

١١ - اين حقيقت که شهادت دو زن برابر است با شهادت يك مرد

١٢ - ديگر اينكه او نبايد بدون همراهي يكي از خويشاوندان نزديك از خانه بيرون رود

١٣ - و اين حقيقت که مرد ها براي نماز جمعه و تشييع جنازه مي توانند بروند اما زنان نميتواند

١۴ - عدم توانايي آنها در حاکم و قاضي شدن

١۵ - اين حقيقت که شايستگي ١٠٠ جزء دارد تنها يك جزء آن به زنان نسبت داده شده و ٩٩ تاي بقيه به مردان

نسبت داده شده است

١۶ - اين که اگر زني به هرزگي تن دهد در روز قيامت مجازات او نصف مجازات ديگران خواهد بود(به نظر من

مصداق اين حديث آيه ٢۵ سورهُ نسا هست که مي گويد کنيزان اگر خلافي انجام دهند مجازات آنها نصف مجازات

زنهاي آزاد است. مترجم)

١٧ - اين حقيقت که اگر شوهرانشان آنها را طلاق بدهند بايد ٣ ماه يا سه گذر عادت ماهانه را صبر کنند

١٨ - اين حقيقت که اگر شوهرشان بميرد قبل از ازدواج بايد ۴ ماه و ١٠ روز صبر کنند.

اين تنها گوشه اي از حقايقي است که در بارهُ سرشت واقعي اسلام بيان شده است

توجه: براي نوشتن اين مقاله از کارهاي ا. گوش‘ رابرت. اي برنز و انور شيخ استفاده شده است

بدرخان‌

بَدْرْخان‌، يا بدرخان‌ پاشا (1217- 1285ق‌/1802- 1868م‌)، از امراي‌ كرد كه‌ جنبشى‌ بزرگ‌ بر ضد سلطة تركان‌ عثمانى‌ در مناطق‌ كردنشين‌ پديد آورد. او در جزيرة ابن‌ عمر، مركز امارت‌نشين‌ بوتان‌ در خاندانى‌ از قبيلة بُختى‌ِ كُرد - كه‌ از سدة 8ق‌/14م‌ حكومت‌ آن‌ ناحيه‌ را جز در برخى‌ فترتها در دست‌ داشتند - زاده‌ شد و پس‌ از مرگ‌ پدرش‌ در 1227ق‌/1812م‌ به‌ امارت‌ نشست‌ (كندال‌، .(28-29 در اين‌ روزگار جنبشهاي‌ ملى‌ اقوام‌ مختلف‌ قلمرو عثمانى‌ و از جمله‌ كرد، به‌ موازات‌ كوششهاي‌ استقلال‌طلبانه‌ وارد مرحلة نوينى‌ شد و به‌ ويژه‌ سيطره‌جويى‌ سلطان‌ عبدالحميد، انگيزة كردها را در مبارزه‌ تشديد كرد (نك: انتصار، 49 ؛ نيكيتين‌، .(186  در نيمة اول‌ سدة 13ق‌/19م‌ ميرمحمد حاكم‌ امارت‌ سودان‌ (ميان‌ زاب‌ بزرگ‌ و مرزهاي‌ ايران‌) به‌ انديشة استقلال‌ كردان‌ و متحد ساختن‌ قبايل‌ كرد برآمد و بدرخان‌ را نيز به‌ شركت‌ در اين‌ اتحاد فراخواند؛ اما بدرخان‌ گرچه‌ ظاهراً مخالفتى‌ نكرد و برادر خود را نيز نزد ميرمحمد فرستاد، ولى‌ چون‌ خود داعية استقلال‌ و پيشوايى‌ داشت‌، فعاليتى‌ جدي‌ نشان‌ نداد (نك: كندال‌، .(27 گزارشى‌ حاكى‌ از آن‌ است‌ كه‌ ميرمحمد در ادامة توسعة قلمرو خود، بوتان‌ را گرفت‌ و بدرخانيه‌ را به‌ اطاعت‌ درآورد (دره‌، 85). به‌ هر حال‌، بدرخان‌ از آغاز حكومت‌، براي‌ تحقق‌ استقلال‌ به‌ تكاپوهايى‌ دست‌ زد و عشاير و امراي‌ كردِ وان‌، هكاري‌، خيزان‌ و چند منطقة ديگر را گرد خود فراهم‌ آورد و به‌ تأسيس‌ برخى‌ كارخانه‌ها براي‌ ساخت‌ سلاح‌ و باروت‌ دست‌ زد و حتى‌ كسانى‌ را براي‌ فراگيري‌ فنون‌ نظامى‌ به‌ اروپا فرستاد (كوچرا، 22؛ كندال‌، همانجا؛ مردوخ‌ روحانى‌، 3(2)/523).  بدين‌گونه‌، بدرخان‌ در 1244ق‌/1828م‌ خود را چندان‌ نيرومند ديد كه‌ ديگر به‌ حكومت‌ عثمانى‌ سوار و تفنگچى‌ نداد (كوچرا، 23). وي‌ ظاهراً در همين‌ هنگام‌ خود را مستقل‌ خواند، زيرا در 1252ق‌/1836م‌ تركان‌ عثمانى‌ «جزيره‌» پايتخت‌ او را محاصره‌ كردند. بدرخان‌ و ارتش‌ او مركب‌ از جنگجويان‌ كرد و ارمنى‌ و آسوري‌ به‌ مقابله‌ برخاستند. جنگ‌ تا 1254ق‌ به‌ درازا كشيد و بدرخان‌ سرانجام‌ بر عثمانيان‌ پيروز شد و سلطان‌ عثمانى‌ ناگزير در 1255ق‌ با او صلح‌ كرد (همانجا)؛ اما چند هفته‌ بعد كه‌ عثمانيها در نصيبين‌ (نك: نيكيتين‌، از نيروهاي‌ ابراهيم‌ پاشاي‌ مصري‌ شكست‌ خوردند، كردها از فرصت‌ استفاده‌ كرده‌، بار ديگر به‌ رهبري‌ بدرخان‌ دست‌ به‌ شورشى‌ همگانى‌ زدند. از 1260- 1262ق‌/1844-1846م‌ بدرخان‌ چنان‌ قدرت‌ يافته‌ بود كه‌ در قلمروش‌ به‌نام‌ او خطبه‌ خواندند و سكه‌ زدند (كوچرا، همانجا). در اين‌ هنگام‌، دامنة نفوذ بدرخان‌ تا وان‌، موصل‌، ساوجبلاغ‌ (مهاباد كنونى‌)، اورميه‌ و ديار بكر گسترش‌ يافته‌ بود (نيكيتين‌، همانجا).  در 1261ق‌ نسطوريان‌ بوتان‌ در گرماگرم‌ تداركات‌ بدرخان‌ براي‌ نبرد با عثمانى‌، بر او شوريدند و از پرداخت‌ ماليات‌ خودداري‌ كردند. بدرخان‌ ناگزير نيرويى‌ براي‌ تنبيه‌ آنان‌ گسيل‌ داشت‌ (همانجا؛ قس‌: مردوخ‌ كردستانى‌، 2/6؛ مردوخ‌ روحانى‌، 3(2)/524؛ كندال‌، كه‌ به‌ كشتار مسيحيان‌ انجاميد (دره‌، 90). گفته‌اند كه‌ عثمانيها هم‌ در اين‌ شورش‌ دست‌ داشتند (قاسملو، 48) و به‌ وسيلة هيأتهاي‌ تبليغى‌ مسيحى‌ِ انگليسى‌ و آمريكايى‌ِ مستقر در كردستان‌ عثمانى‌، مسيحيان‌ را بر ضد بدرخان‌ مى‌شورانيدند (كندال‌، همانجا). پس‌ از اين‌ واقعه‌، دولتهاي‌ انگلستان‌ و فرانسه‌ به‌ پشتيبانى‌ از مسيحيان‌ از سلطان‌ عثمانى‌ خواهان‌ حراست‌ از آنان‌ شدند (كوچرا، 24؛ قاسملو، همانجا). عثمانيان‌ به‌ مذاكره‌ با بدرخان‌ پرداختند و چون‌ نتوانستند او را از استقلال‌خواهى‌ منصرف‌ كنند، سپاهى‌ بزرگ‌ به‌ نبرد وي‌ فرستادند، ولى‌ شكست‌ خوردند و سخت‌ هراسناك‌ شدند؛ به‌ ويژه‌ احتمال‌ پشتيبانى‌ دولت‌ ايران‌ از جنبش‌ بدرخان‌ (كينان‌، آنان‌ را واداشت‌ تا سپاه‌ بزرگ‌تري‌ به‌ فرماندهى‌ عثمان‌ پاشا به‌ جنگ‌ بدر بفرستند. سپاه‌ دو طرف‌ نزديك‌ اورميه‌ به‌ هم‌ رسيدند (1263ق‌/1847م‌) و نبرد آغاز شد. در اين‌ وقت‌، امير عزالدين‌ شير (يا يزدان‌ شير) كه‌ از خويشان‌ بدرخان‌ و يكى‌ از فرماندهان‌ سپاه‌ او بود، در نهان‌ با عثمان‌ پاشا همداستان‌ شد و با همة سربازان‌ خود به‌ او پيوست‌ (مردوخ‌ روحانى‌، كندال‌، دره‌، همانجاها؛ مردوخ‌ كردستانى‌، 2/7؛ نيكيتين‌، 186 ؛ جلايى‌پور، 40؛ زكى‌، 227) و شكست‌ در ميان‌ لشكر بدرخان‌ افتاد. عثمانيان‌ جزيره‌ را تصرف‌ كردند و بدرخان‌ پس‌ از نبردهايى‌ ناگزير به‌ دژ «آروخ‌» پناهنده‌ شد (1266ق‌/1850م‌). او 8 ماه‌ در برابر سپاه‌ مشترك‌ عثمانى‌ و عزالدين‌ شير ايستادگى‌ كرد تا ناچار از دژ بيرون‌ آمد و با نيروي‌ اندك‌ خود با دشمن‌ جنگيد و سرانجام‌ اسير شد (مردوخ‌ روحانى‌، همانجا). عثمانيان‌ بدرخان‌ را با خانواده‌اش‌ به‌ كاندي‌ (شهري‌ در جزيرة كرِت‌)، و سپس‌ به‌ دمشق‌ تبعيد كردند. او همچنان‌ آنجا بود تا در 1285ق‌ درگذشت‌ (كوچرا، كندال‌، نيكيتين‌، همانجاها؛ نيز نك: ايرانيكا ). بدرخان‌ مردي‌ متدين‌ و وفادار به‌ عهد و پيمان‌ بود (كوچرا، 22) و با اتباع‌ غير مسلمان‌ قلمرو خود به‌ دادگري‌ رفتار مى‌كرد و طرفدار سياست‌ مسامحة مذهبى‌ بود (نيكيتين‌، همانجا؛ كندال‌، و جنگ‌ او با نسطوريان‌ صرفاً جنبة عشيره‌اي‌ داشت‌، نه‌ دينى‌ (نيكيتين‌، .(193 گرچه‌ شورش‌ بدرخان‌ به‌ ناكامى‌ انجاميد، ولى‌ آن‌ را نخستين‌ قيام‌ ناسيوناليستى‌ كرد براي‌ رهايى‌ از سلطة عثمانيان‌ دانسته‌اند (كينان‌، همانجا). بدرخان‌ نيز خود به‌ مثابة پيشواي‌ ناسيوناليسم‌ كرد تلقى‌ مى‌شد (كوچرا، 21).  جنبشى‌ كه‌ بدرخان‌ پديد آورد، پس‌ از وي‌ خاموش‌ نشد و برخى‌ از فرزندان‌ او به‌ مقابله‌ با عثمانيان‌ ادامه‌ دادند و برخى‌ نيز در دستگاه‌ آنان‌ صاحب‌ مناصب‌ عالى‌ شدند. در 1294ق‌/1877م‌ دولت‌ عثمانى‌ براي‌ جنگ‌ با روسيه‌ از عثمان‌ و كنعان‌، فرزندان‌ بدر ياري‌ خواست‌. اين‌ دو قوايى‌ گردآوردند و با استفاده‌ از فرصت‌ اميرنشين‌ جزيره‌ را مستقل‌ خواندند و قلمروي‌ نسبتاً بزرگ‌ شامل‌ زاخو، نصيبين‌، ماردين‌ و عماديه‌ پديد آوردند و قواي‌ عثمانى‌ را چند بار در هم‌ شكستند. سلطان‌ عثمانى‌ كه‌ بيمناك‌ شده‌ بود، امتيازاتى‌ به‌ بدرخانيان‌ داد و آنها را به‌ صلح‌ خواند. عثمان‌ و كنعان‌ پذيرفتند و به‌استانبول‌ رفتند، ولى‌ دستگيرشدند (مردوخ‌ روحانى‌، 3(2)/526؛ دره‌، همانجا؛ مكداول‌، .(90  در 1298ق‌/1880م‌ بدري‌ فرزند ديگر بدرخان‌ به‌ بازي‌ سياسى‌ دوسويه‌اي‌ ميان‌ دربار استانبول‌ و شيخ‌ عبيدالله‌ نهري‌ از سران‌ انقلابى‌ كرد دست‌ زد. در 1307ق‌/1890م‌، امين‌ على‌ و مدحت‌ از ديگر پسران‌ بدرخان‌ به‌ قصد متحد ساختن‌ قبايل‌ كرد به‌ كار پرداختند، ولى‌ پيش‌ از آنكه‌ قوايى‌ جمع‌ كنند، دستگير شدند. مدحت‌ بعداً به‌ انتشار روزنامة كردستان‌ دست‌ زد كه‌ تأثير فرهنگى‌ بسيار در ميان‌ كردان‌ و ديگران‌ برجاي‌ نهاد. اين‌ روزنامه‌ به‌ زبانهاي‌ تركى‌ و كرمانجى‌ (زبان‌ كردي‌ شمالى‌، نك: ادمندز، در نقاط مختلف‌ مانند قاهره‌، لندن‌ و ژنو منتشر مى‌شد و با تبعيديهاي‌ سياسى‌ عثمانى‌ در اروپا مرتبط بود. عبدالرحمان‌ برادر مدحت‌ كه‌ در كميتة «اتحاد و ترقى‌» فعاليت‌ مى‌كرد، در هيأت‌ تحريرية آن‌ نشريه‌ جاي‌ گرفت‌ و با حكمت‌ بابان‌ از سركردگان‌ كردهاي‌ عثمانى‌، در 1320ق‌/1902م‌ در كنگرة تركان‌ جوان‌ در پاريس‌ شركت‌ جست‌ (مكداول‌، همانجا؛ نيز نك: انتصار، 82 ؛ ادمندز، همانجا). ظاهراً اين‌ نشريه‌ در نخستين‌ مرحله‌ از 1892 تا 1902م‌ منتشر مى‌شد (همانجا) و در دوران‌ پيروزي‌ انقلاب‌ تركان‌ جوان‌ به‌ قسطنطنيه‌ منتقل‌ گرديد و از 1332ق‌/1914م‌ باز به‌ قاهره‌ منتقل‌ شد (نيكيتين‌، .(194-195  در خلال‌ جنگ‌ جهانى‌ اول‌، كردها و طرفداران‌ مصطفى‌ كمال‌ پاشا كه‌ در سرنگونى‌ دولت‌ عثمانى‌ هدف‌ واحدي‌ داشتند، ارتباط نزديكى‌ يافتند و بخش‌ مهمى‌ از نيروهاي‌ كماليها را در جنگ‌ با يونانيان‌ و مبارزه‌ با متفقين‌، كردها تشكيل‌ مى‌دادند؛ ولى‌ كماليها پس‌ از پيروزي‌، به‌ سركوب‌ كردها، خاصه‌ خاندان‌ بدرخان‌ كه‌ طرفدار استقلال‌ كامل‌ كردستان‌ بودند، برخاستند. بدرخانيان‌ پس‌ از جنگ‌ اول‌، در تأسيس‌ جمعيتها و سازمانهاي‌ كرد در تركيه‌ و ديگر نقاط بسيار فعال‌ بودند. گفته‌اند: «جمعيت‌ استقلال‌ كرد» - كه‌ آن‌ را ثريا بدرخان‌ در قاهره‌ تأسيس‌ كرد - و «جمعيت‌ تعالى‌ كردستان‌» - كه‌ توسط شيخ‌ عبدالقادر و امين‌ عالى‌ بدرخانى‌ تشكيل‌ شد - در بيان‌ و اعلان‌ مطالبات‌ كردها نقش‌ مهمى‌ داشتند (بيات‌، 16-20). بنابر گزارشى‌، بدرخانيان‌ بعداً از «جمعيت‌ استقلال‌ كرد» انشعاب‌ كردند و «جمعيت‌ تشكيلات‌ اجتماعى‌ كردستان‌» را پديد آوردند (دره‌، 97). در 1306ش‌/1927م‌ احزاب‌ و جمعيتهاي‌ كرد كه‌ بر اثر سركوب‌ و فشار دولت‌ جديد تركيه‌ در تبعيد بودند، در لبنان‌ كنگره‌اي‌ تشكيل‌ دادند و سازمانهاي‌ متعدد كرد را منحل‌ كردند و سازمان‌ خويبون‌ را تشكيل‌ دادند. در كميتةاجرايى‌ اين‌سازمان‌، تنى‌ چند از بدرخانيان‌ مانند جلادت‌ بدرخان‌ و كامران‌ بدرخان‌ عضويت‌ داشتند (بيات‌، 25-26؛ دربارة فعاليت‌ ديگر اعضاي‌ بدرخانيه‌، نك: مكداول‌، 203 .(93-129,  از ميان‌ بدرخانيانى‌ كه‌ در دربار عثمانى‌ صاحب‌ مناصبى‌ شدند، مى‌توان‌ از اينان‌ ياد كرد: محمد نجيب‌ پاشا، پسر بدرخان‌ كه‌ منصب‌ «ميرميران‌» و مشاغل‌ بزرگ‌ ديگر داشت‌ (د 1315ق‌/1897م‌)؛ پسر او عبدالرزاق‌ بيك‌ كه‌ نخست‌ صاحب‌ منصب‌ بود و سپس‌ طغيان‌ كرد و در 1334ق‌/1916م‌ كشته‌ شد؛ و مصطفى‌ پاشا پسر بدرخان‌ كه‌ در مناطق‌ مختلف‌ بيگلربيگى‌ بود و مردي‌ دانشمند به‌ شمار مى‌رفت‌ (مردوخ‌ روحانى‌، 3(2)/526 -527).  مآخذ: بيات‌، كاوه‌، شورش‌ كردهاي‌ تركيه‌ و تأثير آن‌ بر روابط خارجى‌ ايران‌، تهران‌، 1374ش‌؛ جلايى‌پور، حميدرضا، كردستان‌، تهران‌، 1372ش‌؛ دره‌، محمود، القضية الكردية، بيروت‌، 1966م‌؛ زكى‌، محمدامين‌، كورد و كوردستان‌، مهاباد، 1350ق‌/ 1931م‌؛ قاسملو، عبدالرحمان‌، كردستان‌ والاكراد، بيروت‌، 1970م‌؛ كوچرا، كريس‌، جنبش‌ ملى‌ كرد، ترجمة ابراهيم‌ يونسى‌، تهران‌، 1373ش‌؛ مردوخ‌ روحانى‌، تاريخ‌ مشاهير كرد، به‌ كوشش‌ ماجد مردوخ‌ روحانى‌، تهران‌، 1371ش‌؛ مردوخ‌ كردستانى‌، محمد، تاريخ‌، تهران‌، 1354ش‌؛ نيز:  , C. J., Kurds, Turks and Arabs, London, 1957; Entessar, N., Kurdish Ethnonationalism, London, 1992; Iranica; Kendal, I. Sh., X The Kurds under the Ottoman Empire n , People Without a Country, the Kurds and Kurdistan, tr. M. Pallis, ed. G. Chaliand, London, 1980; Kinnane, D., The Kurds and Kurdistan, London / New York, 1970; McDowall, D., A Modern History of the Kurds, London / New York, 1996; Nikitine, B., Les Kurdes, Paris, 1956.  محسن‌ احمدي‌

ئه‌ حمه‌ دی خانی- مامۆستا هه‌ ژار

بێگانه‌ نه‌ڵێن که‌ کورد نه‌زانن           بێ نووسه‌رو هۆنه‌رو زمانن

پێمان نه‌ڵێ وێژه‌ وانی بیر ورد         دڵدارێ نه‌بوو له‌ نێو گه‌لی کورد

کوائێوه‌ نه‌ دڵته‌ڕن نه‌ دڵبه ر            له‌م ڕێگه یه‌ نه‌ ڕێڕه‌ون نه‌ ڕێبه ر

کورد هێنده‌ نه‌ گێل و گێژو کاسن داخم ئه‌وه‌ بێ که‌سن که‌ساسن

ژیرو به‌ دڵن گه‌لێک ده‌زانن             بێ خێوی‌یه‌  بێ سه‌رو زمانن

بۆمه‌ش که‌ هه‌بایه‌ خێوو سه‌ردار    به‌خشنده‌ وژیرو زیت و وشیار

ژیری و هونه‌ری به‌ دڵ کڕیبا           ژه‌نگی له‌ دڵی هه‌ژار سڕیبا

من ئێسته‌ له‌ کۆڕی وێژه‌وانان        ئاڵام ده‌شه‌کا له‌ عاسمانان

ده‌مخسته‌ وه‌ژین مه‌لای جزیری     پێم زیندوو ده‌بوو عه‌لی حه‌ریری

وا شاد ئه‌بوو پێم فه‌قیهی ته‌یران    گیانی به‌فڕین ده‌هاته‌ سه‌یران

چبکه‌م که‌ گه‌لێ که‌ ساده‌ بازاڕ     کووتاڵه‌ که‌ باشه‌ نیمه‌ کڕیار

پایه‌ی هونه‌ران به‌ پاره‌ به‌نده‌         هه‌رکه‌س که‌ هه‌ژاره‌ کاری گه‌نده‌

هه‌رکه‌س له‌ ڕێگه‌ی دراو و قۆشه‌  سه‌رخۆشه‌ نه‌خۆشه‌ دڵ په‌رۆشه‌

عكسي كه سانسور شد

نفر سمت راست گوشه، ابوالحسن بني صدر است. او كه با 11 ميليون راي نخستين رئيس جمهور ايران شده بود، با جمله تاريخي آيت الله خميني در 25 خرداد 60:" 35 ميليون نفر بگويند بله، من ميگويم نه." كنار زده شد. 7 تن از مشاورانش اعدام شدند، هزاران تن از هوادارنش به زندان رفتند و خودش رهسپار تبعيد شد.

درست بالاي سر خميني، مرد روحاني با عمامه سفيد آيت الله لاهوتي است. او كه از زندانيان با سابقه قبل از انقلاب به همراه منتظري و طالقاني بود، بعد از پيروزي انقلاب از سرسخت ترين هواداران رئيس جمهور بني صدر، به شمار ميرفت. به فاصله 2 ماه پس از كنار زدن بني صدر توسط لاجوردي به زندان اوين برده شد و اعدام شد. جمله معروف او خطاب به سران حزب جمهوري(بهشتي،خامنه اي و رفسنجاني) اين بود: "مردم انقلاب نكردند تا من وشما بر آنها حكومت كنيم . اگر قرار بود با چماق و زورگويي بتوانند حكومت كنند قبل از شما آريامهر بود.حاكميت تك حزبي است كه صداي پاي فاشيزم را به گوش ميرساند. واي به حال آن انقلابي كه 8 درصد به 80 درصد حكومت كنند. اگر زور ميتوانست آدم را جاي خودش بنشاند، پيش از شما زورمند تر از شما بودند. شما جز اينكه خفقان ايجاد كنيد و براي مردم مشكل درست كنيد كار ديگري نميكنيد."( روزنامه انقلاب اسلامي، ۲۲ فروردين ۱۳۶۰- انقلاب اسلامي، ۸آذر ۱۳۵۹) 



نفرايستاده ميان آيت الله مطهري و لاهوتي، صادق قطب زاده است. او كه به همراه ابراهيم يزدي و بني صدر راه انقلاب را در پاريس هموار كرده بود، 24 شهريور 1361، به اتهام توطئه انفجار جماران، زنداني و اعدام شد. آيت الله منتظري بعدها در خاطراتش نوشت:"بعدا شنيدم آقاي حاج احمد آقا در زندان سراغ آقاي قطب زاده رفته و به او گفته است شما مصلحتا اين مطالب را بگوييد و اقرار كنيد و بعد امام شمارا عفو مي‎كنند، ولي او را اعدام كردند. بعدها از طريق موثقي شنيدم كه جريان ريختن مواد منفجره در چاه نزديك محل سكونت مرحوم امام بكلي جعلي است و واقعيت نداشته است."(خاطرات آيت الله منتظري،ج۱،ص۴۸۵) 

قطب زاده دردادگاه پرسيده بود:"روشنفكران و روحانياني كه بنيادگذار انقلاب بودند كجا هستند؟ آيا حتي يك تن از آنها در كاري هست؟ اينها كه امروز بر كارند در جريان انقلاب چه مي كردند؟"(ايستاده بر آرمان،ص ۲۷) 



پي نوشت: آن كه در كنار بني صدر ايستاده، صادق طباطبايي است. سخنگوي دولت مهندس بازرگان بود. بعد به بازرگان پشت كرد و به صف حكومتي ها پيوست.در سال 61 به دليل قاچاق 3.75 پوند ترياك توسط پليس آلمان دستگير و در دادگاه دوسلدورف به 3 سال زندان محكوم شد.( پس از بحران،خاطرات هاشمي رفسنجاني،صص ۳۵۹،۴۱۱،۴۱۹) با پادرمياني وزيرخارجه آلمان و مصونيت سياسي به عنوان عنصر نامطلوب از آن كشور اخراج شد. او همچنان به حمايت از جمهوري اسلامي ادامه ميدهد.