Freitag, 1. Mai 2009

یه کی ئه یار له همو کریکارانی جیهان پیروز بیه













به‌دوا  مانگرتنه‌ سه‌رتاسه‌ریه‌که‌ییه‌که‌ی ئه‌یاری 1856ی زایینی له‌ وڵاتی ئۆستوڕالیا که‌ بۆ دامزراندنی8 سه‌عات کار له‌ رۆژدا ڕاگه‌یاندرابو، دواتر له‌ سه‌ره‌تاکانی ساڵی 1886ی زایینی جوڵانه‌وه‌ی کرێکاری ئه‌مریکای باکوریش، مانگرتنێکی بۆ سه‌پاندنی 8 سه‌عات کار له‌ رۆژدا و به‌ پشتیوانی له‌ مانگرتنه‌ کانی ساڵی 1856، ڕاگه‌یاند. ئه‌م‌ مانگرتنانه‌ بونه‌ هۆی خۆپیشاندانه‌‌ یه‌ک له‌ دوا یه‌که‌کان و خۆپیشاندانی گه‌وره‌ و سه‌رتاسه‌ری له‌ وڵاته‌ کانی دیکه‌ی‌ جیهانی به‌ دووادا هات و جۆرێک هاوپشتیی جیهانی چینی کرێکاری له‌ خۆ گرت. دواتر له‌ درێژه‌ی ئه‌و خۆپیشاندانانه‌دا له‌ رۆژی یه کی مای 1886 خۆپیشاندان و مانگرتنه‌کانی شیکاگۆ له‌ ئه‌مریکا به‌ ده‌ست هێزی دژی شۆڕشی ئه‌و شاره‌ به خوێن کێشرا و بێجگه‌ له‌ برێندارێکی زۆر که‌س، 4 کرێکاریش گیانیان له‌ ده‌ست دا.له‌ کۆنگره‌ی دامه‌زرانی ئینترناسیونالی دوهه‌م له‌ ساڵی 1889ی زایینی، به‌ بۆنه‌ی ساڵیاد و بیره‌وه‌ری قوربانیانی یه‌کی ئه‌یار به‌ ناوی رۆژی جیهانی چینی کرێکار  ناسراوه‌‌ . 


 
اولين بار در سال 1856 عده ای از کارگران استراليا که از شرايط سخت کاری خود ناراضی بودند تصميم گرفتند که اعتراض کنند . آنها خواستار اين بودند که هشت ساعت در روز کار کنند  و از حقوق بهتری  برخوردار باشند. آنها برای اعتراض  يکروز را تعطيل عمومی  کارگران اعلام کردند.  بقيه ی  کارگران از اين تصميم حمايت کردند  و دست از کار کشيدند. آنها از اينکه توانسته بودند اعتراض خود را سازماندهی کنند بسيار خوشحال بودند و اين روز را جشن گرفتند. در سال 1886 کارگران آمريکايی ، با الهام از کارگران استراليايی در روز اول ماه مه  دست از کار کشيدند و خواستار کار هشت ساعته شدند. در اين سال دو ميليون نفر از کارگران امريکايی دست از کار کشيدند. اما آنها در شهرهای شيکاگو و نيويورک توسط نيروهای نظامی سرکوب گرديدند و عده ای کشته شدند. کارگران از اين موضوع بسيار خشمگين شدند و در سالهای پس از آن دست به تظاهرات زدند. تا اينکه در سال 1889 کارگران توانستند به يکی از خواسته های اصلی خود که هشت ساعت کار  در روز بود دست يابند  و در سال 1890 کنگره ی بين المللی کارگران  روز اول ماه مه  را روز توقف جهانی کار اعلام کرد.  

Keine Kommentare: